Apple đang trên con đường trở thành một siêu cường về thiết kế chip và đó là tin xấu với Qualcomm, Intel hay TSMC

Theo các nguồn tin trong ngành công nghiệp của châu Á, Apple đang tăng cường nỗ lực của họ để phát triển các chip bán dẫn độc quyền nhằm cạnh tranh tốt hơn trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp chính như Intel và Qualcomm.

Người khổng lồ công nghệ này từ lâu đã nổi tiếng vì khả năng tự thiết kế chip cũng như xây dựng các bộ xử lý cốt lõi cho iPhone và iPad. Họ cũng đã tạo ra các con chip quét vân tay, và thiết kế một con chip độc đáo cho tai nghe AirPod để nó có thể ghép nối liên tục với các sản phẩm Apple khác.

Gần đây nhất là họ cũng giới thiệu một chip AI mới để phục vụ cho tính năng nhận diện gương mặt của iPhone X ra mắt giữa tháng Chín vừa qua – một dấu hiệu báo trước cho cuộc chiến kế tiếp giữa các ứng dụng trong lĩnh vực AI.

Một dấu hiệu khác cho thấy các dự định sắp tới của Apple là quyết định tham gia vào liên doanh do quỹ tư nhân Bain Capital dẫn đầu nhằm mua lại bộ phận sản xuất chip nhớ của tập đoàn Toshiba với mức giá 17,7 tỷ USD.

Theo công ty nghiên cứu IC Insights, đến cuối năm 2016, Apple đang đứng thứ tư thế giới về doanh thu tự thiết kế chip, chỉ sau Qualcomm, Broadcom, và hãng MediaTek của Đài Loan. Những con chip đã trở thành bộ phận thiết yếu đối với khả năng tính toán trong các thiết bị điện tử. Chúng xuất hiện trong hàng loạt thiết bị, bao gồm cả notebook, smartphone và các thiết bị kết nối.

Doanh thu từ chip của 5 nhà thiết kế chip hàng đầu thế giới trong năm 2016.

Mark Li, nhà phân tích của Sanford C Bernstein tại Hong Kong, cho biết. “Bằng cách tự thiết kế chip của riêng mình, Apple có thể trở nên khác biệt tốt hơn so với các đối thủ khác. Hơn nữa, phụ thuộc quá nhiều vào các nhà cung cấp chip sẽ cản trở sự phát triển của họ trong thời đại của trí tuệ nhân tạo.”

Shirley Tsai, một nhà phân tích tại công ty nghiên cứu IDC, cho rằng việc một công ty công nghệ lớn có thể làm chủ các khả năng bán dẫn của riêng mình là điều quan trọng sống còn để có thể dẫn trước trong cuộc đua của thời đại trí tuệ nhân tạo.

Tsai cho biết. “Cho dù bạn là Apple hay Google, trong kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo, bạn sẽ cần phát triển các thuật toán của riêng mình và phần mềm để phù hợp với các ứng dụng mới của bạn, cũng như để xây dựng nên các hệ sinh thái với càng nhiều đối tác trong càng nhiều lĩnh vực càng tốt.”

Tăng cường sức mạnh chip

Các nguồn tin công nghiệp và các nhà phân tích đều cho rằng Apple đang muốn mở rộng hơn nữa các khả năng cho chip bán dẫn của mình. Họ cho biết công ty đang quan tâm đến việc xây dựng các bộ xử lý cốt lõi cho notebook, các chip modem cho iPhone và một con chip tích hợp các chức năng chạm, quét vân tay và điều khiển hiển thị.

Samuel Wang, một nhà phân tích tại công ty nghiên cứu Gartner cho biết. “Chúng tôi tin rằng sẽ có ngày càng nhiều công ty tự thiết kế chip của riêng mình. Mục đích là nhằm phát triển và bảo vệ các tài sản công nghệ thông tin độc quyền của họ, để làm các con chip hiệu quả hơn cho nhu cầu của riêng họ, cũng như để giảm chi phí, kiểm soát tồn kho tốt hơn và đảm bảo bí mật cho hoạt động hậu cần.”

Apple đang dần làm chủ hoàn toàn sản phẩm của mình

Ông Li từ Bernstein cũng cho biết, Apple đã đầu tư vào việc nghiên cứu và phát triển các chip modem băng tần, chịu trách nhiệm cho kết nối liên lạc di động. Hiện tại, họ đang phải mua các chip này từ Qualcomm và Intel. Ông Li cho biết. “Sẽ không có gì ngạc nhiên khi Apple đang phát triển chip modem của riêng họ.”

Hai giám đốc điều hành khác trong ngành công nghiệp chip cũng đồng tình với nhận định của ông Li rằng Apple sẽ phát triển chip modem của riêng họ, hay ít nhất sẽ tăng cường các tính năng có liên quan đến họ - nhận định này càng được củng cố hơn khi Apple đã lấy mất kỹ sư về chip modem hàng đầu của Qualcomm, Esin Terzioglu vào đầu năm nay.

Tuy nhiên, ông Li cũng bổ sung thêm rằng, không chắc Apple có thể nhanh chóng ra mắt các bộ phận như vậy trong vòng hai năm nữa. Các chip modem có ngưỡng phát triển rất cao và cần phải đáp ứng yêu cầu của các nhà mạng khác nhau trên toàn thế giới. Một cựu giám đốc điều hành trong ngành công nghiệp chính ước tính rằng sẽ cần tối thiểu một nghìn kỹ sư để làm việc trong một dự án như vậy.

Ngoài ra, các bộ xử lý cốt lõi cho dòng sản phẩm MacBook là một lĩnh vực khác Apple đang cố gắng xâm nhập vào. Hai nguồn tin công nghiệp cho biết rằng Apple đang cố giảm sự phụ thuộc vào Intel đối với chip notebook và thay vào đó, họ sẽ sử dụng các chip kiến trúc ARM, công ty thiết kế chip do SoftBank kiểm soát.

Liệu một con chip kiến trúc ARM do Apple tự thiết kế có thể điều khiển một chiếc MacBook?

Một giám đốc ngành công nghiệp chip cho biết. “Notebook đang ngày càng mỏng hơn, trong khi người tiêu dùng đang có nhu cầu về khả năng di động tốt hơn và thời lượng pin dài hơn. Những điều này sẽ mang lại một cơ hội rất tốt cho kiến trúc ARM, vốn nổi tiếng về khả năng tiết kiệm năng lượng.”

Các con chip kiến trúc x86 của Intel đã thống trị thị trường PC và notebook trong nhiều thập kỷ nay khi chúng cung cấp sức mạnh cho khả năng điện toán, trong khi những con chip ARM kiểm soát đến 95% thị phần cho thiết bị di động.

Hơn nữa, các nguồn tin còn cho biết thêm, Apple cũng đang nhắm đến việc thiết kế một con chip riêng, có thể tích hợp các chức năng chạm, quét vân tay và điều khiển hiển thị.

Một giám đốc trong ngành công nghiệp chip Đài Loan cho biết. “Apple đã thuê các kỹ sư từ công ty số một Đài Loan về thiết kế chip điều khiển hiển thị Novatek và nhà sản xuất tấm nền AU Optronics khi họ muốn kiểm soát công nghệ màn hình thế hệ kế tiếp và một số bộ phận quan trọng có liên quan khác.”

Các thiết bị analog và các bộ phận tiếp hợp là những cảm biến chạm quan trọng của Apple và các nhà cung cấp IC điều khiển hiển thị cho đến thời điểm này.

Tích cực tham gia mua lại

Trong vài năm qua, Apple đã tăng cường các tính năng cho chip của mình thông qua hàng loạt thương vụ thâu tóm: công ty chip theo dõi chuyển động 3D PrimeSense, hãng chip không dây năng lượng thấp Passif Semiconductor, hãng chip quét vân tay AuthenTec, và nhà sản xuất bộ điều khiển NAND flash Anobit.

Ngoài ra, Apple cũng tích cực thâu tóm các startup liên quan đến chip AI: startup chuyên về nhận diện gương mặt RealFace, startup về nền tảng máy học Turi, các công ty về thực tế tăng cường Flyby Media và Metaio, và vài nhóm khác ví dụ như Emotient, Perceptio và VocaliQ nhằm nâng cao khả năng nhận biết cảm xúc, hình ảnh và giọng nói.

Công ty có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới còn đi xa hơn nữa cho tham vọng dẫn đầu về chip của mình bằng cách tuyển dụng các tài năng từ Broadcom, Texas Instruments và các công ty khác, nhằm tăng cường đội ngũ của họ. Công ty cũng thuê cựu COO (giám đốc điều hành) của Imagination Technologies vào cuối năm ngoái trước khi thông báo việc họ sẽ từ xây dựng các GPU của riêng mình.

Apple hiện đang quảng cáo tìm kiếm 200 vị trí liên quan đến chip trên website của mình.

Các nhà cung cấp run sợ

Nỗ lực của người khổng lồ công nghệ Mỹ để biến mình thành nhà thiết kế chip hàng đầu đã làm hoảng hồn một số nhà cung cấp.

Thu nhập của Qualcomm đã bị ảnh hưởng do cuộc chiến pháp lý giữa họ và Apple, bắt đầu từ tháng Một năm nay, do các tranh chấp xung quanh mô hình thu phí cấp phép cho chip modem. Apple đã yêu cầu các nhà lắp ráp của mình không được trả tiền bản quyền cho Qualcomm. Hơn nữa, họ còn ký hợp đồng với Intel để cung cấp một số chip modem sau khi hợp đồng 5 năm của Apple với Qualcomm hết hạn vào năm ngoái.

Hiện Apple và Samsung đang là chỗ dựa cho Qualcomm khi hai công ty này chiếm đến 40% doanh thu trong tổng số 23,5 tỷ USD trong năm tài chính vào năm ngoái. Doanh thu và lợi nhuận của nhà sản xuất chip này đã sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái trong hai quý trước. Từ đầu năm cho đến nay, cổ phiếu của họ cũng đã mất 21% giá trị.

Giá cổ phiếu của Imagination Technologies tụt dốc 70% sau khi thông tin Apple dừng hợp tác với công ty được đưa ra.

Vào đầu tháng Tư, nhà sản xuất GPU của Anh, Imagination Technologies tiết lộ rằng Apple sẽ dừng mua sản phẩm của họ, thay vào đó, họ sẽ tự thiết kế chip của riêng mình trong vòng hai năm nữa. Giá trị thị trường của Imagination lập tức sụt giảm tới 60% sau thông báo trên. Vào cuối tháng Chín vừa qua, công ty thiết kế chip tại Hertfordshire, Anh, đã đồng ý bán mình cho quỹ tư nhân của Trung Quốc, Canyon Bridge, với mức giá 550 triệu bảng. Hiện thương vụ này vẫn đang chờ được chấp thuận.

Cổ phiếu của Dialog Semiconductor, nhà cung cấp chip quản lý năng lượng cho Apple, cũng sụt giảm 14% trong một ngày vào đầu tháng Tư vừa qua sau khi một nhà phân tích cảnh báo rằng Apple sẽ tự thiết kế một bộ phận như vậy của riêng mình. Apple đã tuyển dụng một nhóm các kỹ sư của công ty này và từ đó cho đến nay, cổ phiếu của công ty niêm yết tại Đức này chưa bao giờ hồi phục được.

Các công ty khác như nhà cung cấp chip tần số cao Skyworks Solutions, nhà cung cấp chip âm thanh và giọng nói Cirrus Logic, nhà sản xuất cảm biến chuyển động InvenSense đều có phần lớn doanh thu dựa vào Apple. Cổ phiếu của họ phản ánh chặt chẽ động thái cho dự định của Apple.

Nhà cung cấp được hưởng lợi

Tuy nhiên, không phải mọi nhà cung cấp chip cho Apple đều phải đối mặt với tương lai u ám.

Theo các nguồn tin công nghiệp cho biết, những nhà cung cấp dịch vụ gia công chế tạo chip cho Apple có thể thực sự tăng trưởng nhờ nỗ lực tự xây dựng chip của riêng quả Táo, khi công ty Mỹ không có ý định vận hành các nhà máy sản xuất bán dẫn của riêng mình.

Taiwan Semiconductor Manufacturing hay TSMC, nhà gia công chip lớn nhất thế giới, sẽ là người hưởng lợi nhiều nhất. Họ thống trị khả năng sản xuất chip của Apple bao gồm cả các bộ xử lý cốt lõi cho chiếc iPhone kỷ niệm năm thứ 10 ra mắt.

Apple đã trở thành khách hàng lớn nhất của TSMC từ năm 2015 và hiện công ty đã chiếm đến 17% doanh thu trong năm 2016 của người khổng lồ Đài Loan. Theo dự báo của Bernstein, mức đóng góp của Apple cho TSMC sẽ vượt quá 20% trong năm 2017.

Theo các nguồn tin công nghiệp, Apple đã bắt đầu tham gia cùng TSMC để phát triển và thử nghiệm các bộ xử lý cốt lõi cho chiếc iPhone sẽ ra mắt vào năm 2018.

Trong khi đó, thứ Sáu vừa qua TSMC cho biết họ sẽ xây dựng một nhà máy sản xuất mới cho các con chip 3nm cao cấp ở phía Nam Đài Loan, một quyết định cho phép xác nhận thông báo của một quan chức cấp cao Đài Loan vào cuối năm ngoái. Trong khi đó, Apple từ chối bình luận về việc này.

Theo Nikkei