Cứ chê bai chip Qualcomm kém cỏi nhưng trong tài liệu nội bộ, Apple lại nói kỹ thuật của đối thủ này là "tốt nhất"

Trong hai năm tranh chấp về vấn đề phí bản quyền đối với chip modem của Qualcomm, Apple liên tục đưa ra lập luận rằng, công nghệ của nhà cung cấp chip này chẳng có giá trị gì trong khi lại tính phí sử dụng quá cao.

Tuy nhiên, theo một tài liệu nội bộ của Apple được Qualcomm đưa ra trong phiên tòa giữa hai công ty công nghệ này cho thấy, các giám đốc phần cứng của Apple đã phải sử dụng các từ "tốt nhất" để mô tả về kỹ thuật của Qualcomm. Một bản ghi nhớ khác của Apple mô tả Qualcomm đang có "thị phần bằng sáng chế độc đáo" và "các tài sản đáng kể."

Chiến thuật gây sức ép của Apple

Vào thứ 3 tuần trước, khi hai công ty vẫn đang trong cuộc đối đầu sinh tử tại tòa án, luật sư của Apple, ông Ruffin Cordell đã sử dụng các giấy phép bằng sáng chế tương đối rẻ tiền do Apple ký kết với các công ty như Ericsson và Huawei để cho thấy rằng Qualcomm đã tính giá đắt đỏ như thế nào.

Trên tòa án, ông Cordell cho biết một nhóm các bằng sáng chế đó có quy mô lớn gấp đôi của Qualcomm nhưng chỉ tiêu tốn của Apple một số tiền không đáng kể. Ông lên tiếng tại tòa án: "Điều này có ý nghĩa gì? Như vậy có công bằng và hợp lý không?"

Một tài liệu nội bộ của các luật sư Qualcomm còn cho thấy Apple đã chuẩn bị cho đòn đánh này công phu như thế nào. Apple dự định tạo ra bằng chứng bằng cách "chọn lựa cẩn thận" một nhóm các giấy phép bằng sáng chế rẻ tiền hơn dành cho "các thỏa thuận đáng mong đợi nhất", và sử dụng chúng như "bằng chứng trong các tranh chấp với những công ty khác."

Theo Qualcomm, họ còn gặp khó khăn thực sự khi Apple yêu cầu các đối tác gia công của họ dừng trả tiền bản quyền Qualcomm theo các thỏa thuận cấp phép bằng sáng chế. Qualcomm cho rằng Apple đã lên kế hoạch từ trước cho bước đi này và chỉ sử dụng trong các bối cảnh pháp lý thích hợp.

Mục đích của các hành động này rất rõ ràng: giảm số tiền bản quyền mà Apple phải trả cho Qualcomm. Trong các tài liệu nội bộ của mình, Apple đề ra nhiều cách khác nhau để đạt được mục đích đó, bao gồm "gây tổn thương về tài chính cho Qualcomm" và "đặt mô hình kinh doanh của Qualcomm vào rủi ro", tất cả đều nhằm gây sức ép lên Qualcomm buộc họ chấp nhận điều kiện của Apple.

Qualcomm là tốt nhất

Do tính chất của điện thoại di động, nhiều cải tiến công nghệ của Qualcomm đã trở thành một phần trong tiêu chuẩn mạng không dây toàn cầu, vì vậy phần lớn điện thoại di động có thể hoạt động trên bất kỳ mạng lưới nào của thế giới. Kết quả là các bằng sáng chế được sử dụng trong chuẩn không dây trở nên rất giá trị khi chúng trở thành công nghệ thiết yếu.

Nhưng đổi lại, những người nắm giữ các bằng sáng chế này phải đồng ý cấp phép công nghệ với một mức phí công bằng, hợp lý và không phân biệt đối xử - hay còn được gọi tắt là FRAND.

Ông Johny Srouji, phó chủ tịch phần cứng của Apple, người từng thừa nhận rằng, kỹ thuật về chip không dây của Qualcomm là tốt nhất.

Vào thời điểm ông Tim Cook vẫn đang là COO của Apple, nhóm của ông đã đề xuất công ty chỉ trả cho Qualcomm 1,5 USD cho mỗi chiếc iPhone. Tuy nhiên, ông Steve Jobs lúc đó cho rằng các công ty nên được đền bù xứng đáng cho các sáng tạo của họ. Ngoài ra, ông Jobs còn có mối quan hệ kinh doanh với ông Paul Jacobs, CEO của Qualcomm vào thời điểm đó, vì vậy, Apple chấp nhận trả cho Qualcomm mức phí bản quyền 7,5 USD cho mỗi điện thoại.

Ông Jobs cũng không phải người duy nhất ở Apple thừa nhận khả năng công nghệ của Qualcomm. Vào thời điểm năm 2009, một ghi chú nội bộ của Apple cho biết Qualcomm "được thừa nhận rộng rãi như là người sở hữu danh mục bằng sáng chế mạnh mẽ nhất cho các công nghệ cơ bản và liên quan đến các chuẩn không dây." Năm 2015, phó chủ tịch về phần cứng của Apple, ông Johny Srouji, nói về công nghệ của Qualcomm như sau: "Về trình độ kỹ thuật, họ là người tốt nhất."

Các lập luận của Apple có thể thay đổi cả hệ thống pháp luật

Mặc dù vậy, Apple vẫn công khai cho rằng các bằng sáng chế của Qualcomm không giá trị hơn so với các đối thủ cạnh tranh như Ericsson hay Huawei, và cho rằng Qualcomm đã tính phí bản quyền quá cao cho công nghệ của mình. Những lời chỉ trích của Apple dành cho Qualcomm đã trở thành nền tảng cho hơn 80 vụ kiện tụng trên toàn thế giới và tác động đến các chính phủ để thay đổi luật lệ và quy định có lợi cho Apple.

Các tài liệu nội bộ mới được tiết lộ trên cũng đặt ra câu hỏi về các phương pháp mà Apple sử dụng để gây tổn hại cho Qualcomm. Các lý lẽ mà Apple đưa ra có thể không chỉ thay đổi thỏa thuận kinh doanh giữa họ và Qualcomm mà còn cả các điều luật và quy định cho phép các nhà sáng tạo hưởng lợi nhuận từ các nghiên cứu và đầu tư của họ.

Ông Adam Mossoff, giáo sư luật tại Đại học George Mason và là giám đốc Trung tâm Bảo vệ Tài sản Trí tuệ, cho rằng:

"Trong khi việc các công ty bất chấp thủ đoạn trong những cuộc chiến pháp lý là điều rất thường thấy, việc tiết lộ các tài liệu này lại rất đáng lo ngại. Nó có thể cho thấy rằng, trước cả các lực lượng chống độc quyền cũng như các tòa án pháp luật, Apple đang đưa ra các lập luận với niềm tin sai lệch về bản chất và giá trị thực sự cho sự sáng tạo được cấp bằng sáng chế của Qualcomm."

Cả Qualcomm và Apple đều không bình luận gì về điều này. Trong tuần qua cả hai công ty đã đạt được thỏa thuận cấp phép và cung cấp chip modem kéo dài 6 năm. Ngoài ra nguồn tin từ ngân hàng UBS còn cho biết, Apple cũng sẽ hoàn trả lại cho Qualcomm khoản phí bản quyền trước đây, trị giá từ 5 đến 6 tỷ USD. Hơn nữa, khoản phí bản quyền cho mỗi iPhone cũng tăng lên vào khoảng từ 8 USD đến 9 USD, cao hơn cả số tiền Apple phải trả trước đây.

Tham khảo Washington Post, WSJ