Làm việc đa nhiệm sẽ phá hủy não bộ của bạn, đây là 6 cách để phòng tránh điều đó

Tất cả chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên đa nhiệm. Đó là nhờ công nghệ phát triển đến độ giúp bạn gửi được email trong khi đi dạo, nhắn tin cho người thân khi đang làm việc và chơi game trong giờ học.

Bạn có thể nói chuyện videocall với ai đó, trong khi tay vẫn cuộn Facebook. Bạn có thể vừa đọc báo vừa nhập dữ liệu vào Excel. Trong nhiều môi trường làm việc, khả năng đa nhiệm còn là bắt buộc. Sếp bạn sẽ thích mẫu nhân viên vừa nói chuyện được với khách hàng, đặt lịch hẹn và lên kế hoạch cùng một lúc.

Làm việc đa nhiệm sẽ phá hủy não bộ của bạn, đây là 6 cách để phòng tránh điều đó

Thật không may, làm việc đa nhiệm cũng tiềm ẩn những tác hại. Theo một nghiên cứu được công bố gần đây trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ, làm việc đa nhiệm sẽ gây tổn thương nghiêm trọng cho các tế bào não của chúng ta.

Thí nghiệm của các nhà khoa học chứng minh những người phải làm việc đa nhiệm liên tục chuyển đổi giữa các tab và ứng dụng trên máy tính - cuối cùng bị giảm khả năng ghi nhớ.

"Hình ảnh quét não cho thấy làm việc đa nhiệm liên tục và kéo dài sẽ làm mòn vỏ não trước trán của bạn", chuyên gia tâm lý Joshua Ehrlich, chủ tịch công ty tư vấn và huấn luyện doanh nghiệp Global Leadership Council cho biết.

"Nghĩa là phần não bộ mà bạn cần cho sự tập trung – trong thần kinh học được gọi là chức năng điều hành, giúp bạn có được sự chú ý vào thứ gì đó, lên kế hoạch và ra quyết định – sẽ bị rán cháy. Làm việc đa nhiệm giống như một chất độc thần kinh vậy".

Phát hiện mới này chắc chắn sẽ khiến nhiều người phải lo lắng, những người đang có một công việc đòi hỏi phải có ba đầu sáu tay mới giải quyết hết được. Vậy làm thế nào để những người nghiện làm việc đa nhiệm bảo vệ được não bộ của mình?

Dưới đây là 6 lời khuyên từ các chuyên gia dành cho bạn:

1. Tự đánh giá khả năng làm việc đa nhiệm của mình

Điều đầu tiên cần nhớ và cũng là điều quan trọng nhất, bạn phải biết não bộ không được thiết kế để làm việc đa nhiệm. Làm quá nhiều việc một lúc vừa có thể phá hủy não bộ trong dài hạn, vừa có thể tạo ra những rắc rối ngắn hạn.

"Nếu bạn bắt ai đó làm hai việc cùng một lúc, họ sẽ luôn gặp một số trở ngại", Gordon Logan, giáo sư tâm lý học tại Đại học Vanderbilt cho biết. "Ngay cả việc đơn giản như đọc một chữ cái, nếu 2 chữ xuất hiện cùng một lúc, bạn sẽ đọc chúng khó hơn là khi chúng xuất hiện lần lượt, từng chữ một".

Và trong khi nhiều người tự vỗ ngực rằng họ có khả năng làm việc đa nhiệm rất tốt, thực tế, các chuyên gia nói rằng chỉ khoảng 1% dân số được xếp vào nhóm siêu đa nhiệm, những người này có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ đồng thời mà không làm giảm chất lượng công việc.

"Mọi người luôn tự đánh giá quá cao khả năng làm việc đa nhiệm của chính mình", Michael K. Gardner, giáo sư tâm lý giáo dục tại Đại học Utah nói. "50% mọi người cho rằng họ là những người đa nhiệm tuyệt vời, nhưng thực tế chỉ có 1% làm được mà thôi, vì vậy 49% mọi người đang tự lừa dối mình".

Năng lực làm việc siêu đa nhiệm có thể do gen quyết định, vì vậy, dù bạn nghĩ rằng mình đã được đào tạo tốt đến đâu đi chăng nữa, nhiều khả năng bạn đang tự đánh giá quá cao khả năng  của mình. Hãy chấp nhận sự thật nếu bạn không thể làm việc đa nhiệm tốt, bởi tự đại và cố gắng vượt qua khả năng của mình sẽ làm tổn hại não bộ bạn nhiều hơn.

2. Cai nghiện những cú nhấp chuột và tạo ra những khoảng tập trung từ ngắn đến dài

Sẽ rất khó để tập trung vào một việc duy nhất khi bạn đã quá quen với làm việc đa nhiệm. 

Bạn đã nghiện việc chuyển từ tab này sang tab khác, nhìn màn hình máy tính rồi chuyển sang điện thoại một cách liên tục. Nhưng nếu bạn bắt đầu huấn luyện não bộ mình để cai ngay từ bây giờ, bạn có thể làm được và giảm bớt sự ngứa ngáy của não bộ, ngăn cho nó không tạo ra những cú nhấp chuột điên cuồng.

Gardner khuyên mọi người nên dành ít nhất 15 phút cho một nhiệm vụ bất kỳ, trước khi họ có ý định chuyển qua lại nhiệm vụ khác. "Tôi sẽ cố gắng giữ sự tập trung dài hơn, bởi vì mỗi lần bạn chuyển đổi nhiệm vụ, não bộ sẽ tốn một lượng tài nguyên khi nó yêu cầu bạn phải tổ chức lại", anh nói. 

"Bạn sẽ không muốn tiêu tốn chi phí đó mỗi phút đâu. Hãy cố gắng tập trung trên một nhiệm vụ ít nhất 15 phút. Thế vẫn còn hơi ngắn nhưng cũng ổn rồi, tập trung làm mỗi việc trong 1 tiếng đồng hồ là tốt hơn cả".

3. Tắt thông báo

Một trong những lý do khiến chúng ta làm việc đa nhiệm rất nhiều là vì những cú "ping" nhỏ đến từ rất nhiều ứng dụng khác nhau. Chúng khiến mọi người phân tâm và hút lấy sự chú ý của chúng ta. 

"Khi tôi đang tập trung vào một công việc, một thông báo email bật lên màn hình và rồi tôi nhìn vào nó. Vậy là tôi đã tự làm gián đoạn công việc của mình", Logan nói. "Cho nên, một trong những vấn đề đẩy bạn vào cơn nghiện làm việc đa nhiệm, đơn giản là bạn bị gián đoạn quá nhiều".

Và thực tế, hầu hết những thứ gây ra gián đoạn đó là việc bạn có thể làm sau được, không vội.

"Hãy tự hỏi bản thân: Có bao nhiêu trong số những thông báo là thứ bạn thực sự phải phản hồi lại [so với những thông báo] mà bạn đã được lập trình để tin rằng mình phải phản hồi?", Gadner nói. "Lúc nào cũng vậy, có một thứ gì đó cực kỳ quan trọng mà bạn cần phải đáp ứng, vì vậy bạn sợ bỏ lỡ nó. Mặt trái là 90% không thuộc nhóm này, nhưng bạn vẫn tiếp tục kiểm tra những thông báo".

Bởi vậy, hãy tắt tất cả những thông báo, email, tin nhắn, Facebook thậm chí là cả chuông điện thoại đi. Nếu bạn không muốn bỏ lỡ email hay tin nhắn từ một ai đó, hãy dùng phần mềm Slack để tạo ra những danh sách ưu tiên. Hãy chắc chắn rằng gia đình và bạn bè biết họ có thể gọi bạn trong trường hợp khẩn cấp, còn nếu không, bạn không cần phải trả lời họ ngay lập tức.

4. Kiểm tra email mỗi giờ một lần là đủ

Ngay cả khi tất cả thông báo của bạn bị tắt, điều quan trọng là bạn vẫn cần tự hạn chế những khoảng thời gian gián đoạn, như việc kiểm tra email chẳng hạn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một người bình thường kiểm tra email của họ khoảng 15 lần một ngày - nhưng trừ khi bạn đang chờ đợi một điều gì đó quan trọng hoặc cấp bách, bạn có thể có thể cắt giảm các lượt truy cập vào hộp thư đến của mình.

"Tôi nhận ra rằng mọi người không thể bỏ mặc hòm email trong cả ngày, nhưng chúng ta có thể để chúng sang một bên trong một hoặc hai tiếng đồng hồ, và sau đó dành 10 đến 15 phút để trả lời các email mà bạn phải trả lời", Mitch Gardner nói . "Bạn có thể nói cho các đồng nghiệp biết, ‘Nếu anh/chị cần liên lạc với tôi, tôi nhất định sẽ trả lời, chỉ là có những khoảng thời gian tôi tắt màn hình và chưa đọc email mà thôi’".

Ngay cả khi đó là sếp gửi email cho bạn, bạn không nhất thiết phải trả lời ngay. "Khi tôi huấn luyện và giảng dạy trong các chương trình của mình, mọi người sẽ nói, ‘Vâng, sếp của tôi hy vọng tôi sẽ phản hồi ngay lập tức", Erlich nói. "Nhưng sau đó, khi tôi nói chuyện với các ông sếp, họ nói, 'Không, thực ra tôi đã thuê nhân viên để suy nghĩ và làm việc, vậy nếu việc kiểm tra email liên tục cản trở điều đó, tôi không muốn họ trả lời lập tức làm gì'".

Vậy, hãy xóa bỏ suy nghĩ cần trả lời email của sếp bạn ngay lập tức. Nếu sếp đang giao cho bạn một nhiệm vụ, họ sẽ rất hài lòng khi biết bạn tập trung vào đó thay vì vào họ.

5. Đóng bớt các tab đang mở

Khi bạn đang mở một loạt các tab cùng một lúc, chúng sẽ tạo ra rất nhiều cám dỗ khiến bạn ngứa ngáy và bật đi bật lại các tab này trong vô thức, mà thực tế là chúng không cần thiết. 

Nhưng nếu bạn giảm thiểu các tab mà bạn không cần hoặc đóng chúng hoàn toàn, bạn có thể khiến não bộ tập trung hơn. 

Nếu đóng Facebook, não bạn sẽ không tự hỏi "Liệu có cái gì mới trên đó không?". Nếu đóng Messenger trên điện thoại, bạn sẽ không tò mò việc có ai nhắn tin cho mình không.

6. Thực hành tập trung

Theo Ehrlich, việc rèn luyện bộ não của bạn, sao cho nó có thể tạm thời tắt đi một lúc có thể giúp giảm bớt các hiệu ứng nguy hiểm mà làm việc đa nhiệm gây ra.

"Làm việc đa nhiệm là chất độc thần kinh đối với vỏ não trước trán. Nhưng khi tôi thực tập chánh niệm, tập trung và có mặt để làm một việc tại một thời điểm, khu vực đó sẽ dày lên", ông nói. "Nó không có tác dụng ngay lập tức. Nó cần hàng ngàn giờ và rất nhiều lần thực hành. Nhưng thực tế là làm việc đa nhiệm trong thời gian dài khiến cho việc tập trung trở nên khó khăn hơn và chánh niệm thì ngược lại, làm tăng sự tập trung".

Bạn có thể thử các bài tập thiền, yoga hoặc tập trung vào hơi thở, nhưng bạn cũng có thể chỉ cần rời khỏi màn hình của mình và đi bộ loanh quanh. "Mỗi khi chúng ta chuyển sự chú ý của mình về hiện tại, đến những gì chúng ta muốn làm, điều đó sẽ củng cố sức mạnh ý chí của chúng ta, sự tập trung của bộ não chúng ta", Ehrich nói.

"Hãy tự đặt ra câu hỏi: Điều gì là điều quan trọng nhất cần làm ngay bây giờ? Mình có đang làm việc đa nhiệm không? Đó có thực sự là những gì mình muốn làm? Nếu chúng ta tự hỏi mình rằng đâu là ưu tiên quan trọng nhất, chúng ta sẽ tập trung tốt hơn".

Tham khảo Medium